DOKUMA SANAYİSİNDE GERİLEME 1914’e kadar dünyada birinci gelen İngiliz dokuma sanayisi, o tarihten sonra şaşırtıcı bir gerileme gösterdi; bunun nedeni bağımsızlıklarına kavuşan sömürge pazarlarının kapanması, rekabet ve bu iş kolunun yapısının köhneleşmesiydi. Bu durumdan en zararlı çıkan, pamuklu dokumacılığı oldu: Başlıca nedeni, Lancashire’deki sanayi kuruluşlarının küçük olması ve araç gereçlerin eskimesidir. Pamuk, Liverpool limanından gelir; ticaret merkeziyse Manchester’dir. Dokuma ipliği üretimi tam bir gerileme içindedir. Hindistan, Pakistan, Japonya, Hong Kong’un rekabeti sonucunda pamuklu dış alımı, dış satımından çok yüksektir. Yorkshire’ın batısında (Leeds, Bradford, Halifax) bulunan yün sanayisi, varlığını daha iyi korumuştur ve dünya sıralamasında üst basamaklarda yer alır. Mali açıdan belli merkezlerde toplanmış bulunan, ama coğrafi bakımdan dağınık olan yapay ve sentetik lif sanayisi de gelişmektedir.
TİCARET Alışverişle yaşayan İngiliz iktisadı için dış ticaret vazgeçilmez bir gereksinimdir: Kendi besin maddeleri (buğday, meyve, et, şeker, tütün) ve hammadde (dokuma, petrol, demir minerali, alüminyum, bakır) gereksinimini karşılamak için giderek artan oranda, işlenmiş madde (kumaş, makine, elektrikli gereçler, kimyasal ürünler) satmak zorundadır.
Bu dış satım aslında dış alımı tümüyle karşılamaz; çünkü ülke artık dünyanın fabrikası ve deposu olmaktan çıkmıştır; üstelik kendi de bazı işlenmiş ürünler almak zorundadır. Büyük Britanya’nın Ortak Pazar’a girmesinden sonra alışveriş giderek artan oranda Avrupa ülkeleriyle yapılmaktadır; ama Commonwealth ve A.B.D’yle ticaret de sürdürülmektedir. Eskiden ticaret açığı ödemeler dengesiyle karşılanabilirken (ticaret filosunun kira gelirlerine, sigorta şirketlerine, yabancıların Londra borsasındaki yatırımlarına güveniliyordu; ama bu girdiler sürekli olarak azaldı), yakın dönemde bütçe açığı, paranın istikrarını ağır biçimde tehlikeye sokmuş, sterlinin değeri birçok kez düşürülmüş, Londra’nın ve Büyük Britanya’nın mali güç olarak oynadıkları rol de azalmıştır. Hükümetlerin halka zorla benimsetmeye çalıştıkları kemerleri sıkma siyaseti zaman zaman ağır toplumsal gerilimlere yol açmaktadır. Ayrıca, sanayideki ve hizmetler kesimindeki gelişmeler, merkezi Londra olan Güneydoğu bölgesi ile Galler bölgesi, İskoçya gibi bölgeler arasındaki eşitsizliği artırmaktadır.
Son Yorumlar