Babil ülkesinde birinci sülalenin altıncı kralı (İ.Ö. 1730’a doğru-İ.Ö. 1685).
Otuz yıl kadar süren savaşlardan sonra Sümer, Akad ve Asur’u birleştirmiş olan Hammurabi’yi Babil İmparatorluğu’nun gerçek kurucusu olarak kabul etmek gerekir.
Batı Asya uygarlığında bir doruk noktasını temsil eden dönemden günümüze çok az şey kalmıştır. Bunlardan en ünlüsü Hammurabi Yasaları’dır. Yasaların metni toplam 2,25 m yükseklikte, tepesi yuvarlak olan siyah bazalt bir dikme taş üstüne kazılmıştır. Üst bölümünde yer alan bir alçak kabartmada, bir elini yukarı kaldırmış, başında yuvarlak bir takkesi olan ve bedeni uzun bir kumaş parçasıyla örtülü bulunan kral,tahtında oturan Güneş ve Adalet Tanrısı Şamaş’ın önünde ayakta durmaktadır. Dikme taşın bütün alt bölümündeyse kralın ilan ettiği bütün yasaların metni yer alır. Sümer-Akad ülkesinde, Hammurabininkilerden önce de yasa “metinleri” vardı, ama Hammurabi Yasaları, birkaç nokta dışında, çağdaş yasaların başlıca kategorilerine şaşırtıcı derecede uyabilecek bir düzendedir.
Hammurabi Dönemi Verimli Hükümdarlık Dönemi
Hammurabi’nin hükümdarlık dönemindeki başlıca özellik, yasalarda yapılan reformlardır; buna göre, değişik kentlere özgü dağınık halde bulunan yasaların yerine bütün krallıkta geçerli olacak tek bir yasa konmuştur. Hammurabi döneminde görülen bir başka özellik de, edebiyat ve sanat alanında bir yeniden doğuştur. Bu tarihten sonra, sümer dilinin yerini daha kıvrak ve daha açık seçik bir dil aldı. Gene aynı dönemde dinsel alanda da köklü değişiklikler oldu. Sümerlerin başlangıçta son derece yalın olan tanrılar topluluğu giderek ikinci dereceden tanrıların da katılmasıyla kalabalıklaştı; bu tanrıların sümer dilindeki adlarına bir de sami dilinde ad eklendi. Birinci sülaleden olan din adamları, bu duruma bir çare buldular; Tanrıları sınıflandırarak üçlü topluluklar halinde bir araya getirdiler, ardından tek tanrıcılığa varmaksızın en büyük tanrı olan Marduk kültüne dayanan yeni bir düzen kurdular.
Hammurabi döneminde gerçekleştirilmiş sanat yapıtları da oldukça az sayıdadır. Hükümdarı gösteren bir alçak kabartma, British Museum’da bulunmaktadır. Ayrıca Louvre müzesindeki iki küçük heykel (Dağkeçileri ve Diz Çökmüş Adam) Babil sanatının Hammurabi döneminde ulaştığı düzeyi gözler önüne seren ürünlerdir.
Son Yorumlar