Fıkhi mezheplerin günlük hayatımızdaki yeri ve önemi nedir? Arkadaşlarınızla konuşunuz.
Fıkhı mezhepler, ibadet ve dini hareket şekillerini belirlemekte, günlük hayatımızdaki davranışlarımızı belirler. Bu sebepten dini inanç ve davranışların temelini mezhepler oluşturmaktadır.
Fıkhi mezhep veya ameli mezhep ifadelerini daha önce hiç duydunuz mu? Bunlar hakkında neler biliyorsunuz?
İslam’ın ilk dönemlerinde özellikle Hz. Muhammed (s.a.v.) zamanında toplumsal hayat durağandı. Sosyal, dinî ve ekonomik konularda çok fazla sorun yaşanmıyordu. Herhangi bir sorun ortaya çıktığında da Müslümanlar hemen Hz. Peygambere başvuruyorlardı. Karşılaştıkları sorun hakkında, dinimizin görüşlerini Hz. Peygamberden rahat bir şekilde öğreniyorlardı.
Hz. Peygamberin vefatından sonra İslamiyet hızla yayıldı. Farklı kültürlere mensup binlerce insanın Müslüman olmasına bağlı olarak toplumsal hayatta yeni sorunlar ortaya çıktı. İnsanlar karşılaştıkları sorunlara ilişkin dinin bakış açısını öğrenmeye ihtiyaç duydular. Bunun için de Müslüman bilginlere gidip onlara sorular sordular. İslam âlimleri de kendilerine sorulan sorulara Kur’an ve sünnet çerçevesinde cevap verdiler. Ancak dinimizin temel kaynakları olan Kur’an ve sünnette çözümü açıkça belirtilmeyen meselelerde âlimlerimiz, yine bu iki kaynakta yer alan ilkelere bağlı kalarak çözümler ürettiler. Onların birtakım metotlar çerçevesinde ileri sürdüğü görüşler zamanla Müslümanlar tarafından daha çok benimsendi ve sistemli hâle getirildi. İşte bu gibi gelişmeler sonucunda İslam dünyasında fıkhi mezhepler ortaya çıktı.
Temel İslam bilimlerinden biri fıkıhtır. Fıkıh kelimesi sözlükte; bir şeyi bilmek, iyice anlamak, kavramak, ayrıntılı şekilde bilmek gibi anlamlara gelir. Dini bir kavram olarak fıkıh; kişinin kendi lehinde ve aleyhinde olan şeyleri ayrıntılı bir şekilde bilmesi olarak tanımlanır. Fıkıh ilmi, dinimizin namaz, oruç, hac, zekât, sadaka, fitre, kurban vb. ibadetlerinin ne zaman, nasıl ve niçin yapılacağını ayrıntılı bir biçimde açıklar. Evlilik, boşanma, miras, alışveriş, ticaret gibi konular hakkında dinimizin ilkelerini açıkça ortaya koyar. Bütün bunlardan da anlaşılacağı gibi fıkıh, Müslümanların dini ilkeleri kolayca uygulayıp yaşamalarına katkı sağlayan bir ilim dalıdır. Hanefilik, Şafiilik, Hanbelilik, Malikilik ve Caferilik İslam dünyasında yaygın olan başlıca fıkhi mezheplerdendir.
Son Yorumlar