1961 Anayasasında Hangi Değişiklikler Yapılmıştır? Özellikle 1969 seçimlerinden sonra iktidarlar, 1961 Anayasasını eleştirmeye, Anayasanın ülke gereksinmelerine cevap vermediği görüşünü işlemeye başlamışlardır. Bu tür eleştiriler, özellikle 12 Mart 1971 Muhtırasından sonra kurulan partisiz hükümet döneminde artmıştır. Anayasaya yapılan eleştiriler, genel çizgileri ile aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1961 Anayasasına yapılan eleştiriler a) Anayasanın özgürlükler düzeni toplumun gereksinmelerine uymaz. Anayasa, […]

1961 Anayasasının Özellikleri Nelerdir? 1924 Anayasası ile Karşılaştırılması, 1961 Anayasası, 27 Mayıs devriminden önce, ülkede karşılaşılan sistem sorunlarına cevap olma, yeni çağdaş anayasalardan da faydalanarak, demokratik bir anayasa yapma hedefi güden bir Anayasa olmuştur. Her anayasa gibi, 1961 Anayasası da, yapıldığı zamanda ülkeye sahip olan güçlerin uzlaşmalarının bir neticesi olarak meydana çıkmıştır. Çok partili dönem […]

1961 Anayasası Kurucu Meclis Nasıl Oluşturulmuştur? İzlenecek yol açısından Milli Birlik Komitesinde beliren görüş ayrılığı, 13 Haziran 1960 da Komitenin yapısında değişiklik yapılarak giderilmiştir. Bu değişiklik, Devlet Başkanının Milli Birlik Komitesini feshetmesi ve 14 üyeyi dışarıda bırakarak yeniden kurması biçiminde olmuştur. Komite dışında bırakılan üyeler, isteklerine bakılmaksızın yurt dışı görevlere atanmışlardır. Milli Birlik Komitesi, 14 […]

1924 Anayasası ve Çok Partili Dönem Uygulaması, Çok Partili Dönem ,1924 Anayasası, her hangi bir değişikliğe uğramadan, hem tek parti, hem çok partili dönemde uygulanmıştır. Tek partili Cumhuriyet, 1924 Anayasasının bir özelliği değildir. 1924 Anayasası döneminde, siyasal yaşamın tek partili, ya da çok partili olarak sürmesi toplum yaşamındaki gelişmeler ve önderlerin tutumları ile yakından ilgilidir.

1924 Anayasasında Yapılan Değişiklikler Nelerdir? Otuz altı yıl yürürlükte kalan 1924 Anayasası, daha az değişikliğe uğramıştır. Bunlardan önemli olanlar, aşağıdaki gibi sıralanabilir: a) 10 Nisan 1928 de yapılan değişiklikle, 2. maddeden Türkiye Devletinin dini, dini islâmdır kuralı, 16 ve 38. maddelerde yer alan, milletvekillerinin ve Cumhurbaşkanının andiçme metinlerinde yer alan vallahi sözcüğü, 26 maddeden, Meclisin […]

1924 Anayasasının Özellikleri ve Esasları Nelerdir? 1924 Anayasası Altı bölümden ve 105 maddeden oluşan 1924 Anayasasının özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir: a) Cumhuriyet ilkesi. Devletin temel niteliğinin Cumhuriyet olduğu Anayasanın Türkiye Devleti bir Cumhuriyet’tir diyen birinci maddesinde vardır. Bu Anayasada, hiç bir hükümdarlık hanedanın tanınmayacağı, yasama organı ile devlet başkanının dolaylı yoldan veya doğrudan seçimle seçileceği […]

1924 Anayasası ne zaman ve nasıl kabul edildi? 1924 Anayasası, Cumhuriyetin ilan edilmiş olmasına ve organlarının oluşturulmasına karşın, olağanüstü bir dönemde çıkarılmış olan 1921 Anayasası ve değişiklikleri, devlet ihtiyaçlarına cevap veremez olmuştur. Saltanat da kaldırıldığına göre, devletin ihtiyaçlarına cevap verecek ve toplumu yönlendirecek yeni bir Anayasanın oluşturulması, gerekmektedir. İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi yeni rejimin […]

1921 Anayasası Kabulü Nasıl Gerçekleşti? Özelliği Nedir? Türkiye Büyük Millet Meclisi, kuruluşundan 9 ay sonra, yazılı bir Anayasa yazarak yürürlüğe koymuştur. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anayasa yürürlüğe gireceği zamana dek, yürütme ve yasama güçlerini kendisinde toplamış, kanunlar ve kararlarla devlet işlerini yürütmüştür. Anayasa çıkartılmakla, bu duruma hukuksal bir nitelik kazandırılmıştır. 21.1.1921 gün ve 85 sayılı […]

Osmanlı Dönemi Anayasacılık Hareketleri Nelerdir? Anayasacılık deyimi ile, devletin yönetim düzeninin, yurttaşların hak ve özgürlüklerinin, yazılı belgelerde saptanması amacına yönelik çabalar anlatılmak istenir. Anayasacılık hareketleri, 18. yüzyılın ikinci yarısında, Batı Avrupada başlamış ve dünyaya yayılmıştır. Bu hareketin yoğunluk kazanması, mutlak hükümdarlıktan, anayasalı hükümdarlığa geçiş 19. yüzyılda, hükümdarlıkların yerini cumhuriyete bırakması da, daha çok 20. yüzyılda […]

Kanunu Esasi Nedir? Kanunu Esasi, Anayasaya, önceleri «Kanunu Esasi» veya «Teşkilatı Esasiye Kanunu» denilirdi. 1876 yılında çıkarılan ilk Anayasa «Kanunu Esasi», 1921 ve 1924 yıllarında çıkarılanlara da, «Teşkilatı Esasiye Kanunu» adı verilmiştir. 1945 yılında Teşkilatı Esasiye Kanunu, 4695 sayılı Yasa ile Türkçeleştirilmiş ve «Anayasa» adını almıştır. Bunu izleyen 1961 ve 1982 Anayasalarında da «Anayasa» deyimi […]