Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetleri örneklerle açıklayınız. Bazen birden fazla kuvvet uygulandığında kuvvetler birbirinin etkisini yok eder. Cisim duruyorken birbirinin etkisini yok eden kuvvetler etkisinde kalırsa o cisim hareket etmez. Bu durumda kuvvetlerin bileşkesi sıfırdır. Bu şekilde bileşkesi sıfır olan kuvvetlere, dengelenmiş kuvvetler denir. Tersi bir durum da doğrudur.
Bileşke kuvvet, sıfır değilse bu kuvvetlere, dengelenmemiş kuvvetler denir. Dengelenmemiş kuvvetler, cismin süratinde ya da hareket yönünde değişiklik yapabilir. Kuvvetler, aynı doğrultuda aynı yönde olabileceği gibi aynı doğrultuda ters yönde de olabilir.
Arabanın önüne asılan kütlenin, arabayı aynı doğrultuda ve aynı yönde hareket ettirir. Arabanın önüne ve arkasına asılan kütle ile arabanın, kütlenin büyük olduğu tarafa doğru hareket ettirir. Bu durumda, araba dengelenmemiş kuvvetlerin etkisinde hareket etmiş oldu. Böylece birden fazla kuvvet uygulandığında arabanın bileşke kuvvet yönünde hareket ettiğini gözlediniz. En son iki tarafına da aynı kütleleri astığınızda araba hareket etmedi. Arabaya etki eden kuvvetler birbirinin etkisini yok etti. Bu durumda araba dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeydi. Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetleri aşağıdaki örnekler üzerinde inceleyiniz.
Bir cisme, zıt yönlü kuvvetler uygulandığında, kuvvetler birbirlerinin etkisini azaltır. Zıt yönlü kuvvetlerin net kuvvetini bulmak için çıkartma işlemi yapılır. Kuvvetler, farklı değerdeyse net kuvvet sıfırdan farklıdır. Bu durumda cisim, büyük kuvvetin yönünde ve net kuvvetle hareket eder.
Bir cisme, aynı yönde kuvvetler uygulandığında, kuvvetler birbirlerinin etkisini arttırır. Bu nedenle aynı yönlü kuvvetler için net kuvvet toplama yapılarak bulunur
Bir cisme, zıt yönlü ve eşit büyüklükte kuvvetler uygulandığında kuvvetler, birbirlerinin etkisini yok eder. Bu nedenle net kuvvet sıfır olur. Net kuvvet sıfır iken durmakta olan bir cisim hareket etmez. Bu cisme etki eden kuvvetler, dengelenmiş kuvvetlerdir.
Dengelenmiş kuvvet için sabit hızda giden bir araç ya da hareketsiz bir top düşünülebilir.
Dengelenmemiş kuvvet için ise hızını arttıran bir araç ya da yüksekten aşağı bırakılan bir top örnek verilebilir.