Ceyhun Atuf Kansu, Türk ozanı (İstanbul, 1919-Ankara, 1978).
Ankara Gazi Lisesi’ni (1938) ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitiren (1944) Ceyhun Atuf Kansu, çocuk hastalıkları uzmanı olarak Turhal Şeker Fabrikası’nda (1948-1959), Ankara’da Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü’nde görev yaptı. Turhal Şeker Fabrikası hastanesinin kurulmasında çalıştıktan sonra girdiği Etimesgut Şeker Fabrikasındaki görevim ölümüne dek sürdürdü.
Ceyhun Atuf Kansu Şiirleri
İlk şiirlerini 1938’den başlayarak İnkılapçı Gençlik, Yücel, Ülkü, İstanbul gibi dergilerde yayımlayan Ceyhun Atuf Kansu, 1945’e dek halk şiiri geleneğinden yararlandı. Genellikle hece ölçüsünü yeğlediği, uyak kullandığı bu dönem şiirlerinde, doğa ve doğa içindeki Anadolu insanının yanı sıra, mesleği gereği yoksul ve hasta çocuklarla da ügüenerek kırsal kesimde çocuk sorununu, dikkatli bir gözlemcilikten kaynaklanan Anadolu gerçekçüi- ğiyle şiirleştirdi. Daha sonraki şiirlerinde gözlemlenecek olan, kendisine özgü bir duyarlıkla dile getirerek betimlediği Anadolu inşam ve çocuğuna, sevecen ve sorumluluğunun bilincinde halkçı bir aydın olarak yaklaştı. 1945-1970 yılları arasmda, şiir ve deneme yazılarında kırsal kesimin yam sıra toplumsal gerçekleri de konu alan Ceyhun Atuf Kansu, bu dönemde halk duyarlığından değil ama Halk edebiyatının biçim özelliklerinden sıyrılarak, daha özgür bir söyleyişe yöneldi. Bir kızamık salgınından etkilenerek yazdığı “Kızamık Ağıtı” şürinde duygu ve duyarlığım çok iyi yansıttı; halk şiirinin biçim özelliklerinden uzaklaşmış olmasına karşın, şnrinin dokusunda, söyleyiş edasında ve duyarlığında halk şiirinin özelliklerine yer verdi.
Ceyhun Atuf Kansu’nun konu kaynaklarından biri de, Kurtuluş Savaşı’dır. Ulusal büincin ve coşkunun gözlemlendiği Kurtuluş Savaşı konulu şiirlerinde, bağımsızlık savaşı içindeki Türk ulusunun duygularını dile getirdi.
1970’te yayımladığı Buğday, Kadın, Gül ve Gökyüzü (1970) kitabında, Kurtuluş Savaşı’mızla dünyadaki kurtuluş savaşları arasmda koşutluk kurarak, sömürgeciliğe ve sömürgeleştirme savaşlarına karşı çıkarak, atom bombasının korkunçluğunu vurgulayarak, yerellikle evrenselliği bağdaştırmaya çalıştı.
Şiirlerindeki konuları denemelerinde de işleyen Ceyhun Atuf Kansu, coşkulu düzyazı diliyle de ilgi gördü.
Ceyhun Atuf Kansu Eserleri
Şiir: Bir Çocuk Bahçesinde (1941); Bağbozumu Sofrası (1944); Çocuklar Gemisi (1946); Yanık Hava (1951); Haziran Defteri (1955); Yurdumdan (1960); Bağımsızlık Gülü (1965); Sakarya Meydan Savaşı (1970; 1970 Behçet Kemal Çağlar Ödülü); Buğday, Kadın, Gül ve Gökyüzü
(1970); Tüm Şiirleri (C.A.Kansu’nun şiirlerinin toplu yayımı, 2 cilt, 1978; hazırlayan: Vecihi Timuroğlu). Deneme: Devrimcinin Takvimi (1962); Ya Bağımsızlık Ya Ölüm (1964); Köy Öğretmenine Mektuplar (1964; 1965 Türk Dil Kurumu Deneme Ödülü); Atatürkçü Olmak (1966); Atatürk ve Kurtuluş Savaşı (radyo konuşmaları, 1969); Balım Kız Dalım Oğul (yurt yazdan, 1971); Halk Önderi Atatürk (1972); Cumhuriyet Ağacı (1973). Halk öyküsü: Sevgi Elması (Tahir ile Zühre adlı halk öyküsünün yeniden yazılışı, 1972).
Son Yorumlar