Hiroşima müzesindeki ölüler duası.
Japonya’da kent. Honşu’nun (Hondo) güneybatısında kurulu olan ve adı her şeyden önce 6 Ağustos 1945’te A.B.D. tarafından patlatılarak kenti yerle bir eden atom bombasını anımsatan tahkimli Hiroşima kenti, Ota ırmağının altı kolu tarafından kuşatılan beş adanın köprülerle birbirine bağlandığı XVI. yy’da kuruldu. “Geniş ada” olarak da adlandırılan Hiroşima, XIX. yy. sonunda önem kazandı: Çin-Japon (1894-1895) ve Rus-Japon (1904- 1905) savaşları sırasında Japon ordusunun genel karargâhı oldu. İkinci Dünya savaşı başladığında kent nüfusu 419.000’di.
1945’te, imparatorluğun başkomutanlığı, askeri tesislerin, kenti olası bombardımanların odak noktası yapmasına karşın, Hiroşima’ya yerleşti.
5 Ağustos 1945’te saat 8.15’te Timian’ dan gelen En ola Gay adlı dev A.B.D. uçağı, kente ilk atom bombasını attı; bomba 20.000 ton T.N.T. gücündeydi.
Ölüm Kenti Hiroşima
Patlama merkezinden başlayarak 2 km’lik bir yarıçap içinde kent bütünüyle yok oldu; 2 ile 4 km’lik bir yarı-çap içinde kentin % 85’i ve 5 km’lik bir yarıçap içinde de % 60’ı yerle bir oldu. Ölü sayısının 80.000 olduğu söylendi; ama bu sayı, Hiroşima üssündeki yaklaşık 100.000 askeri ve patlamadan bir süre sonra ölen binlerce kişiyi kapsamaz. Günümüzde hâlâ fiziksel biçimsizleşmeler, kanserler, radyasyondan kaynaklanan ruhsal hastalıklar görülmektedir. Hatta ciddi bir ruhsal ve toplumsal bir sorun ortaya çıkmıştır: Hiçbir kalıtımsal etkinin radyasyondan kaynaklanamayacağının gösterilmesine karşın “atom hastalığı”nın kalıtını yoluyla taşınması Japonlar için bir üzüntü konusudur; Hiroşimalı bir kadın ya da erkekle evlenmekten çekinilmesi bu olguyu kanıtlamaktadır.
1949 Ağustosunda Diyet meclisi, kentin yeniden kurulması için saptanan fonları onayladı. Günümüzde “Hiroşima çölü”nün külleri üstünde Japonya’nın en modern kenti yükselir.
Barış Kenti Hiroşima
Yıkımdan sonra Hiroşima’nın 75 yıl boyunca ölü bir kent olarak kalacağı sanılıyordu. Ama bitki örtüsü, çok kısa süre içinde yeniden yıkıntılar üstünde yeşermeye başladı ve kente yerleşildi. 1945 Kasımında Hiroşima’ mn nüfusu 136.518’di; günümüzdeyse kentte 1.052.500 kişi yaşamaktadır.
Dünyanın dört bir yanından gelen bağışlar sayesinde kent, çağdaş bir plana göre yeniden kuruldu. Bir üniversitesinin de bulunduğu (5.000’den çok öğrenci) Hiroşima, özellikle sanayi kuruluşları ve etkinlikleriyle dikkati çeker: Kentin sanayi büyüme hızı on yıl içinde % 230’a ulaştı. En başta metalürji (dökümhaneler, makine, vb.), kimya (kauçuk) ve dokuma sanayisi kesimleriyle ünlüdür.
Ağaç yetiştiriciliği ve liman etkinlikleri, besin sanayisinin (şekercilik, konservecilik, deniz ürünlerinden tarak, suyosunu) gelişmesine yardımcı oldu. Hiroşima, ayrıca kâğıt üretimiyle de ünlüdür. Hareketli ticaret limanı, bir bölümü denizden kazanılan 78 km2’lik bir alanı kaplar.
Hiroşima’nın bir başka özelliği de, anılar kenti olmasıdır: 6 Ağustosu anma günü, atom bombasının kurbanları adına yapılan simgesel gömüt, vb. Ama Hiroşima’da yeniden kurulan anıtların, bulvar ve parkların çoğu, “barış” adını taşır.
Son Yorumlar