Amerika’da Bir Ülke Grenada

Yüzölçümü	:344 km2
Nüfusu	:84 000 (1992)
Nüfus
yoğunluğu	:Km2’ye 244 kişi
Başkenti	:Saint-George’s (30
	000 nüf.; 1992).
Dili	:lngilizce
Dini	¡Katolik; protestan
Para birimi	:DoğuAntiller doları

Coğrafyası

Trinidad ile Tobago’nun biraz yuka­rısında, Küçük Antiller yayının ucunda yer alan Grenada, uzunca bi­çimli ufak bir dağlık adadır. Kendine bağlı iki coğrafi birim vardır: Carriacou ve Küçük Martinik adaları (bun­lar Grenadines adalarının coğrafi bütünü içindedirler). Grenada ise Windward İslands, yani Rüzgâr ada­ları öbeğinde yer alır.

Grenada Tarihi

1498’de, Kristof Kolomb’un üçüncü yolculuğu sırasında keşfedilen Greneda’da, XVIII. yy’ın başlarında Fransızlar yerleşmeyi denedilerse de, yüzyıla yakın süreyle ada Fransızlar ile İngilizler arasında birçok kez el değiştirdi. 1783’te son olarak İngilte­re’nin elinde kalan Grenada, 7 Şubat 1974’te bağımsızlığını kazandı. O dönemlerde adanın güçlü kişisi olan Eric Gairy (1950 yıllarında bir ta­rım sendikasının başkanlığını yap­mıştı ve İşçi Partisi militanlarındandı), başbakan olunca ülkeyi sert bir biçimde yönetti; kurduğu özel milis kuvvetleri ülkede terör havası estirdi; bu arada iktisadi durum da büyük sarsıntı geçirdi. Başlıca muhalefet gücü daha o zamanlar J.E.W.E.L’di (Joint Endeavour for Welfare, Educa­tion and Liberation [Toplumsal Re­fah, Eğitim ve Özgürlük Hareketi]). Bu hareketin önderi Maurice Bishop, 1979 Martında iktidarı ele geçirdi. Yeni hükümet serbest seçimlerin ya­pılacağını bildirdi; ama tarihini be­lirtmedi. Adanın yakın tarihteki evri­mi ve sosyalist ülkelerin hemen yeni devrimci iktidara yardım sunmaları,

A.B.D. açısından ciddi kaygılara yol açtı. Nitekim, yeni hükümet hemen Küba’yla sıkı ilişkiler kurarak, cas- trocu bir rejim uygulamaya başladı. Ama başbakan Bishop ’un 1983 ’te bir askerî darbeyle devrilmesinden ve Devrimci Askerî Konsey’in yönetime el koymasından birkaç gün sonra, A.B.D.|deniz piyadeleri ve paraşütçü­leri adayı ele geçirerek (25 Ekim 1983), denetimi Doğu Karayip Dev­letleri Örgütü’ne bağlı ülkelerin as­kerlerinden oluşan birliklere bıraktı­lar. 3 Aralık 1983’te yapılan seçimler­den sonra, yeni Ulusal Parti başkanı Herbert Blaize başbakanlığa getirildi ve adadakiyabancı askerler, 1985 Ey­lülünde Grenada’yı boşalttılar. 1989’a kadar iktidarı elinde tutan Blaize’in ölümünden (19 Aralık 1989) sonra başbakanlığa getirilen Ben Sones’un, 28 Mart 1990 genel se­çimlerini yitirmesi üstüne iktidara gelen Ulusal Demokratik Kongre başkanı Nicholas Brathvvaite görevi­ni günümüze kadar (1993) sürdürdü.

Grenada Ekonomisi

Grenada’da başlıca etkinlik tarımdır. Etkin nüfusun % 30’u bu kesimde ol­duğu gibi, katışıklı ulusal gelirin % 31 kadarı da tarımdan elde edilir. Ekili alanlar ülke topraklarının % 47’sini kaplar. Başta gelen dışsatım ürünü olan küçük hindistancevizi sa­tışından, katışıklı ulusal gelirin % ll’i sağlanır (dışsatımın 1/3’inden fazlası). Kapladığı ekili alan açısın­dan en önemli ürün kakaodur. Biraz açık veren tarım bütçesi, 1974’ten başlayarak toparlanmış ve kâra geç­miştir.

Madencilik kesimi yoktur. Sanayi kesimi pek az gelişmiştir: Etkin nüfu­sun % 10 kadarı geçimini tarım ürün­lerinin işlenmesinden sağlar.

Ülke iktisadı başta kakao olmak üze­re, tarım ürünleri fiyatlarındaki yük­selmeden yararlanır. Gene de, kişi başma katışıklı ulusal gelir komşu ülkelerinkine oranla düşüktür. Gre- nada’da turizm etkinliği de önemli bir yer tutar. Hükümet turizmi geliş­tirmek için önemli çabalar harca­maktadır.