Yukarıda söz edilen komitenin hazırladığı ve Mustafa Kemal Paşa’nm “gizli beyanname” diye nitelediği Amasya Bildirisi şu ilkeleri içeriyordu:
Vatanın bütünlüğü, ulusun bağımsızlığı tehlikededir. Hükümet sorumluluğunu kavramış değildir. Ulusun bağımsızlığını gene ulusun azim ve karan kurtaracaktır;
Ulusun sesini dünyaya duyurmak ve yazgısını belirlemek için, her türlü etki ve denetimden uzak bir ulusal kongre toplanması şarttır;
Bu kongre, Anadolu’nun her bakımdan en güvenilir yeri olan Sivas’ta hemen toplanmalıdır. Kongreye her ilden, livadan, ulusun güvenini kazanmış üç delegenin ivedi olarak yola çıkarılması gerekmektedir. Kongrenin toplanacağı, ulusal bir sır olarak gizli tutulmalı ve delegeler kişiliklerini
Fusla/a Kemal Paşa ızurum Kongresi ’niıı w hazırlıklarını yaptığı roda arkadaşlarıylarıyla birlikte belli etmeden yolculuk etmelidir. 10 Temmuzda toplanacak Erzurum bölge kongresinden sonra Sivas Kongresi açılacaktır. Erzurum Kongresi üyeleri de Sivas Kongresi’ne katılacaklardır. Bu zamana kadar Sivas Kongresi delegeleri Sivas’a yetişmelidir;
Komutanlar yerlerini terk etmeyeceklerdir. Bir komutan görevinden alınırsa, yerine atanan komutamn durumuna bakılacak, güvenilir bir kimseyse komuta kendisine teslim edilecek, değilse hiçbir biçimde komuta terk edilmeyecektir.
Kurtuluş Savaşı’nm ulusal çapta örgütlenmesinin başlangıcını müjdeleyen ve merkezi hükümete karşı da bir devrim hazırlığı havasmı taşıyan bu bildiride yer alan kararların bir bölümü, gizlilik kaydıyla, 22 Haziran 1919’da kolordu komutanlıkla rina, valiliklere ve mutasarrıflıklara tamim edildi. Kurtuluş Savaşı tarihinde, “Amasya Kararları” ve “Amasya Tamimi” (Amasya Genelgesi) diye anılan bu belge, ulusal hareketin başladığını belirtir.
Hükümet tarafından görevlendirilen Mustafa Kemal Paşa’nın bölgedeki etkinlikleri İngilizleri ve Osmanlı hükü metini rahatsız ettiği, kuşkulandırdığı için, Mustafa Kemal Paşa 8 Haziranda İstanbul’a geri çağrıldı. Bu çağrıya açıkça karşı çıkmayarak işi ağırdan alır gibi görünen Paşa etkinliklerini biraz daha hızlandırarak sürdürdü. Ama, Amasya Büdirisi’nden sonra Mustafa Kemal Paşa’nın amacı, İstanbul tarafından artık açıkça anlaşılmış bulunuyordu. Bundan böyle onu ordu müfettişi olarak Anadolu’da tutmak tehlike yaratmaktaydı. Geri dönmesi için baskıyı artırdılar ve bu konudaki yazışmalar, Mustafa Kemal Paşa Erzurum’a gelinceye kadar sürdü.
Son Yorumlar