Abbas Mirza Kaçar Kimdir? İran’da hüküm süren Türk Kaçar hanedanının ikinci hükümdarı (Nava 1787-Meshed 1833). Fetih Ali Şahın oğlu ve veliahdı. Babası zamanında İran iç ve dış güçlükler içinde iken, büyük rol oynadı. Azerbaycan genel valiliğini yaptı. Fransızlara taraftar bir siyaset güdüyordu. Ordusunu onların yardımıyla yeni usulde yetiştirmek. onlara dayanarak Rusların eline geçmiş olan Gürcistan’ı geri almak istedi; fakat Fransa’nın doğu siyasetini değiştirmesi üzerine. Ruslar ile 1813’te Gülistan antlaşmasını imzalayarak Gürcistan’ı onlara bırakmak zorunda kaldı. Sarsılan nüfuzunu düzeltmek için Osmanlı doğu eyaletlerine tecavüz etti; 1821’de Bayazıt ve Muş sancaklarını istilâ ve Diyarbakır’a kadar uzanan bölgeyi yağma etti; bu arada kendisine karşı gönderilen Cabbarzade Celâleddin Paşa ordusunu yendi. O sırada İngilizlerin koruduğu Kermanşah valisi Mehmed Ali Mirza’nın ölümüyle yıldızı bir kat daha parladı ve Basra körfezine kadar olan bölge eline geçti.
Böylece Osmanlıların Basra Bağdat ve Süleymaniye topraklarıyla ilgili işlere karışma fırsatını elde etti. Osmanlıların o sırada Batı’da Mora ile meşgul olmaları ona Doğudaki topraklarda serbest hareket imkanı verdi. Ordusunda birçok askerin ölümüne sebep olan kolera salgını onu. Tebriz’e çekilmek ve hatta Osmanlı devletiyle barış konuşmalarına girişmek zorunda bıraktı.
Abbas Mirza, Gürcistan2ın kaybını hazmedemediği için, Rusya ile mücadele taraflısıydı; fakat yapılan savaşta ordusu, 1826’da Gence, 1827’de Abbasâbâd önlerinde yenildi. 1828’de yapılan Türkmençay antlaşmasıyla İran, Ermenistan ve Nahcivan’ı Rusya’ya verdi. Bu yenilgi onu çok sarstı; çektiği böbrek hastalığından kurtulamayarak öldü.
Son Yorumlar