Potansiyel ve Kinetik enerji Birbirlerine Dönüşebilirmi? ve Enerji Korunur mu?

3. POTANSİYEL VE KİNETİK ENERJİ BİRBİRİNE DÖNÜŞEBİLİR Mİ?

Hareketli cisimlerin, hareketle­rinden dolayı kinetik enerjiye; ha­reketsiz cisimlerin ise konumlarından dolayı depolanmış potansiyel enerjiye sahip olabileceğini öğren­diniz. Sizce bu iki enerji türü birbi­rine dönüşebilir mi? Potansiyel ve kinetik enerjilerin birbirine dönüş­mesini Fotoğraf 2.7’deki durumlar­dan yararlanarak ve başka örnek­ler vererek açıklayınız.

Okçunun oku germesi kinetik enerji, serbest kalan okunun hareket etmesi de esneklik potansiyel enerjisidir.

Enerji, bir türden başka bir türe dönüştürülebilir ve bir cisimden diğerine aktarılabilir. Potansiyel
enerjinin kinetik enerjiye, kinetik enerjinin de potansiyel enerjiye dönüşümü en yaygın görülen enerji dö­nüşümlerdendir. Barajlardan aşağı inen suyun çekim potansiyel enerjisi suyun hareketinden dolayı ki­netik enerjiye dönüşür. Yerden seken topun tekrar zıplaması sırasında topun kinetik enerjisinin bir kıs­mı potansiyel enerjiye dönüşür. Bu sırada başka enerji dönüşümleri de gerçekleşir. Ancak bu enerji dö­nüşümleri çok küçük bir miktar olduğundan göz ardı edilebilir.

Tramplende duran bir sporcu çekim potansiyel enerjisine sahiptir. Sporcu havuza atlarken sahip ol­duğu çekim potansiyel enerjisi yapılan hareket nedeniyle kinetik enerjiye dönüşür.

4. Enerji korunur mu?

Günlük yaşamımızda birçok enerji türünden yararlanırız. Ör­neğin çeşitli araçları çalıştırmak için pil kullanırız. Enerjisi biten pilleri atarız. Elektrikli araçları çalıştırmak için elektrik kullanır ve enerji harcarız. Vücudumuzun gerek duyduğu enerjiyi besinleri tüketerek besinlerin sahip olduğu kimyasal enerjiden karşılarız.

Kullandığımız bu enerjiler biter ya da yok olur mu?

Enerji türleri arasındaki dönüşümlerle ilgili araştırmanızın sonucuna göre enerjinin bitmediğini veya yok olmadığını, doğa­da korunduğunu söyleyebilir misiniz? Açıklayınız.

Günlük yaşantımızda enerjiyi harcanan, azalan, biten bir kavram olarak düşünürüz. Bu düşünceye göre enerji, çeşitli et­kinlikler sonucu azalabilir ya da yok olabilir. Fakat bu doğru de­ğildir. Enerji yoktan var edilemeyeceği gibi yok da edilemez. Buna enerjinin korunumu adı verilir. Enerji, başka enerji türlerine dönüşebilir ve enerjinin korunumu tüm enerji türleri için geçerlidir. Doğada gerçekle­şen enerji dönüşümleri sırasında toplam enerji miktarı her zaman sabit kalır. Doğadaki her türlü enerjinin kaynağının Güneş olduğunu önceki yıllarda öğrenmiştiniz. Örneğin bitkiler güneş ışığından yararlanarak ve topraktan suyla aldığı mineralleri kullanarak fotosentez yapar ve besin üretir. Böylece güneş enerjisi besin enerjisine dönüşür. Bu enerji, besin zincirleriyle canlılar arasında aktarılır. Canlıların ölümüyle kalıntılar ay­rışarak yeniden doğaya döner. Bu nedenle enerji yok olmaz, toplam enerji değişmeden, dönüşümlerle ko­runmuş olur.

Hadi Paylaş!