12. Şehir ve Şiir 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 46. Sayfa
Aşağıdaki şiirde tarihî ve kültürel değeri olan yerlerden söz ediliyor. Bu yerlere ait fotoğraflar bulup şiirin karşı tarafına yapıştırınız. Bulduğunuz fotoğrafların ait olduğu yerin adını ve özelliklerini yazınız.
BURSA’DA ZAMAN
Bursa’da bir eski cami avlusu,
Küçük şadırvanda şakırdayan su,
Orhan zamanından kalma bir duvar,
Onunla bir yaşta ihtiyar çınar,
Eliyor dört yana sakin bir günü.
Bir rüyadan arta kalmanın hüznü
İçinde gülüyor bana derinden,
Sanki bir hatıra serinliğinden
Ovanın yeşili, göğün mavisi
Ve mimarilerin en İlahîsi
Bir zafer müjdesi burda her isim,
Yekpare bir anda gün, saat, mevsim,
Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın,
Hâlâ bu taşlarda gülen rüyanın.
Güvercin bakışlı sessizlik bile
Çınlıyor bir sonsuz devam vehmiyle…
Gümüşlü, bir fecrin zafer aynası
Muradiye, sabrın altın meyvası,
Ömrünün timsali beyaz Nilüfer,
Türbeler, camiler, eski bahçeler,
Şanlı menkıbesi binlerce erin,
Sesi arşa çıkan hengâmelerin
Nakleder yâdını gelip geçene…
Bu hayalde uyur Bursa her gece,
Her sabah onunla uyanır, güler,
Gümüş aydınlıkta serviler, güller,
Serin hülyasıyla çeşmelerinin.
Başındayım sanki bir mucizenin
Su sesi ve kanat şıkırtısından
Billur bir avize Bursa’da zaman.
Yeşil türbesini gezdik dün akşam
Duyduk bir musiki gibi zamandan
Çinilerde, sinmiş Kur’an sesini,
Fetih günlerinin saf neşesini
Aydınlanmış buldum tebessümünle.
İsterdim bu eski yerde seninle
Başbaşa uyumak son uykumuzu.
Bu hayal içinde ve ufkumuzu
Çepçevre kaplasın bu ziya, bu renk,
Havayı dolduran uhrevi ahenk.
Bir ilah uykusu olur elbette
Ölüm bu tılsımlı ebediyette.
Belkide rüyası eski cetlerin
Beyaz bahçesinde su seslerinin.
Ahmet Hamdi Tanpınar
Fotoğraftaki yerin adı: Bursa Ulucami
Fotoğraftaki yerin özellikleri:
Bursa Ulu Camii, Cami çok ayaklı cami örneğini sanatsal örneğidir. I. Bayezid 1396-1400 yıllarında inşa ettirmiştir. Yaklaşık 5000 metrekare olan caminin 20 kubbesi vardır ve dikdörtgen yapıdadır. Yapı düzgün kesme taşlarla yapılmıştır. Beden duvarlarına oturmayan, yerden başlayan 2 tane minaresi vardır. şerefeler her iki minarede de aynıdır. Türk islam dünyasının en eski camilerinden birisi ulu camiidir. Minberin giriş kapısının üzerindeki kitabede altın yaldızla Osmanlıca olarak, ‘Yıldırım Beyazıt Han tarafından hicri 804 (miladı 1399) yılında yaptırılmıştır’ ibaresi yer alıyor. Bursa kent merkezindedir.
Fotoğraftaki yerin adı: Bursa Yeşil Türbe
Fotoğraftaki yerin özellikleri:
1421 yılında Yıldırım Bayezid’in oğlu Mehmet Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Yeşil Türbe Bursa’nın sembolü olup, eser şehrin her yerinden görülebilir. Mehmet Çelebi Türbeyi şehzadeleri ve kızları için yaptırmış, içinde 8 sandıku vardır.
Bina iki katlıdır. Sandukaların bulunduğu salon altında mezar odası vardır. Türbenin içi, sandukalar, mihrab, duvarlar, cümle kapisi ile cephe kaplamaları da çiniden yapılmıştır. Kıbleye bakan mihrabı bir sanat eseridir. Buradaki çiniler İznik çiniciliğinin şaheser örnekleridir.
Bu çalışma sonucunda Bursa’nın Türk kültür ve sanat alanındaki yeri ile ilgili neler yazabilirsiniz?
Bursa Osmanlı’ya başkentlik yapmış önemli tarihi eserleri olan tarihi ve doğal güzellikleri ile muhteşem bir şehirdir. Osmanlının ilk döenem sanatsal özellikleri burada görmek mümkündür. Başkente yapılabilecek bütün katkıları Osmanlı buraya aktarmıştır. Osmanlı’nın ilk aldığı önemli bir şehir olması, Savaşsız şehrin teslim olması, halkının gönüllü Osmanlı itaatine girmesi sebebiyle Osmanlının gözünde farklı bir şehirdir. Osmanlı verdiği tarihi eserleri ile bunu göstermiştir. Irgandı köprüsünün dünya eşi benzeri çok az olan eserlerdendir.
Comments