İstanbul Yüzey Şekilleri ve İklim Özellikleri

Marmara bölgesinde, İstanbul boğa­zının iki yakasında, Avrupa ve Asya topraklan üstünde yayılan il ve kent. Kuzeyinde Karadeniz’in, güneyinde Marmara denizinin yer aldığı İstan­bul ili doğuda Kocaeli, batıda Tekir­dağ illeriyle komşudur; güneydoğu­sunda yalnızca Yalova ilçesinin Bur­sa iliyle sınırı vardır. Yüzölçümü 5.712 km² olan İstanbul ilinin 32 ilçesi vardır: Adalar; Avcılar; Bağcılar; Bahçelievler; Bakırköy; Bayrampaşa; Beşiktaş; Bevkoz; Beyoğlu; Büyük çekmece; Çatalca; Eminönü; Eyüp; Fatih; Gaziosmanpaşa; Güngören; Kadıköy; Kâğıthane; Kartal; Küçük Çekmece; Maltepe; Pendik; Sarıyer; Silivri; Sultanbeyli; Şile; Şişli; Tuzla; Ümraniye; Üsküdar; Yalova; Zeytinburnu.

İstanbul Yüzey Şekilleri

İstanbul ilinde yükseklik fazla değil­dir; alçak alanlar geniş yer kaplar. Arazi genellikle akarsularla parça­lanmış yayla görünümündedir. Aşınmaya karşı dirençli yapıların­dan dolayı bazı tepeler bu yaylaya gö­re yüksekte kalmışlardır. İstanbul’un en yüksek tepesi, Kartal’ın kuzeydo­ğusundaki Aydos tepesidir (537 m). Öbür tepelerse Anadoluhisarı’nın doğusundaki Alemdağ (442 m). Ka­dıköy’ün kuzeyindeki Kayışdağı (438 m). Büyük Çamlıca tepesi (261 m) ve Küçük Çamlıca tepesidir (226 m). Boğaz’ın batısında kalan kesim, doğuda kalan kesim kadar yüksek de­ğildir. İstanbul ilinin Avrupa topraklarında yükseklik kuzeybatıya doğru artar. Istranca dağlarının eteklerinde 324 m’yi bulur.

İstanbul Boğaz Köprüsü

İstanbul İklim Özellikleri

İstanbul’un iklimi Karadeniz bölge­sinin iklimi ile Akdeniz iklimi arasın­da bir geçiş iklimi özelliği gösterir. Kışın zaman zaman kuzeyden ve Or­ta Avrupa’dan gelen soğuk baskınla­rı görülür. Yıllık ortalama sıcaklıklar 12 °C’tan aşağı düşmez (Florya’da 13,8 °C; Şile’de 13,6 °C; Göztepe’de 12   °C; Yalova’da 14,3 °C). En soğuk ay ocaktır ve ortalama sıcaklıklığı 5 °C’ın altına inmez (Yalova’da 6,1 °C; Florya’da 5,1 °C; Şile’de 5,4 °C; Göztepe’de 5,4 °C). En sıcak aylar tem­muz, ağustos aylarıdır ve ortalama sı­caklıkları 23 °C’dir (Yalova’da 22,9 °C ile temmuz; Şile’de 22,7 °C, Gözte­pe’de 23,4 °C, Florya’da 23,3 °C ile ağustos). Ortalama yüksek sıcaklık­lar genellikle ağustos ayındadır ve 29 °C’ı bulmaz (Florya’da 28,8 °C; Şi­le’de 25,7 °C; Yalova’da 27,3 °C; Göz­tepe’de 28,8 °C). Ortalama düşük sı­caklıklar ocak ayında görülür ve 2 °C’ın altına inmez (Yalova’da 2,7 °C; Göztepe’de 2,6 °C; Florya’da 2,5 °C; Şile’de 2,7 °C). İstanbul ilindeki me­teoroloji istasyonlarında günümüze kadar kaydedilen en düşük ve en yük­sek sıcaklıklar Göztepe meteoroloji istasyonunda görülmüştür: En dü­şük sıcaklık Şubat 1929’da -16,1 °C; en yüksek sıcaklıksa Ağustos 1970’te 40,5 °C.

Yıllık ortalama yağış miktarı yarım metreden fazla, bir metreden de az­dır (Göztepe’de 673 mm; Şile’de 747 mm). En yağışlı mevsim kıştır, en az yağışsa yaz mevsiminde düşer. Bu özellik Akdeniz yağış rejimini anım­satırsa da, yaz kuraklığı daha hafifle­miştir. Yağışlı gün sayısı 100 günü geçer (Yalova’da 137 gün; Şile’de 152 gün, Florya’da 141 gün; Göztepe’de 142 gün). Kar yağışlı gün sayısı orta­lama olarak 10 günden azdır (Gözte­pe’de 8 gün; Florya’da 8 gün; Şile’de 6 gün; Yalova’da 3 gün).

İstanbul’da kuzeyden esen rüzgârlar egemen durumdadır; genellikle ku­zeydoğu (poyraz) rüzgârları üstün­lük gösterir. İkinci derecede rüzgâr­lar güneyden gelir ve genellikle gü­neybatıdan (lodos) eser. Poyraz rüz­gârı kışın Boğaz kesimine kar ve dü­şük sıcaklık getirir, yazın ise sıcaklığı düşürerek ferahlatıcı bir etki yapar. Lodos yazın seyrek ve az şiddetli eser, sıcaklığı yükseltir; kışın ise sık sık ve şiddetli eser, arkasından da yağmur gelir.

Hadi Paylaş!