Kral Hüseyin
Ürdün kralı (Amman, 1935).
Harrovv ve Sandhurst’te öğrenim gördükten sonra, babası Tallal tahttan indirilince kral olan (1952) Hüseyin, Arap Lejyonu’nun başkomutanı Glubb Paşa’yı istifa etmeye (1956) ve İngiliz birliklerini de ülkeden ayrılmaya zorladı (1958). Geçici bir Arap Federasyonu (Irak ve Ürdün’le; Şubat-Temmuz 1958) oluşturarak, Birleşik Arap Cumhuriyeti’nin kurulmasına karşı çıktı. Bedevilerin desteğine dayanarak, birçok başarısız hükümet darbesi düzenleyen Birleşik Arap Cumhuriyeti yanlılarına karşı yılmadan direndi. Nasır’la 30 Mayıs 1967 ’de yaptığı bir görüşmeyle iki ülke arasında uzlaşma sağladı. Ordusunun dağılmasına ve Maverai Ürdün’ün İsrailliler tarafından tümüyle işgal edilmesine neden olan üçüncü Arap-İsrail savaşma katıldı. 1968’den sonra Ürdün’de Filistin ordusunun varlığı dikkati çekecek biçimde güçlenmeye başladı. Direniş areketlerinin etkisini sınırlamaya karar veren Hüseyin, krallık ordusuna, Filistinlilerin çalışma kamplarını ortadan kaldırmalarını buyurdu (16- 17 Eylül 1970). 27 Eylül’de Kahire’de Nasır’ın arabuluculuğu sonucunda Ürdün’deki Filistinli toplulukların etkinliğini düzenleyen bir ateşkes anlaşması imzaladı.
1971’de Ürdün-Filistin çatışmalarının yeniden başlamasıyla, ülkedeki F.K.Ö. militanları sınırdışı edildiler.
Kral Hüseyin 15 Mart 1972’de Hüseyin, krallığını, Birleşik Krallığı oluşturacak, iki federe devlet (Ürdün ve Filistin) olarak ayırma amacında olduğunu bildirdiyse de, bu tasarısına Filistin örgütleri, İsrail ve Arap ülkeleri açıkça karşı çıktılar.
Hüseyin, dördüncü İsrail-Arap savaşında Suriye sınırına 3.000 asker yığdı. 1974 Mayısında, işgal edilen topraklardaki haklarından Filistin Kurtuluş Örgütü lehine vazgeçmeye hazır olduğunu açıkladı. 1977 Martında Kahire’de, Yaser Arafat’la görüşmeye oturması, Canip David (1978) ye Washington anlaşmasının (1979) imzalanmasından sonra hızlanan Ürdün-Filistin yakınlaşmasının başlangıcı oldu.
Ekim 1980’de İran-Irak anlaşmazlığında Bağdat’ı desteklediğini bildiren Hüseyin, Mayıs 1981’de Moskova’ya giderek Yakındoğu’daki çatışmalar konusunda görüşmeler yaptı. 1982’de Amman’da Filistin Kurtuluş Örgütü önderi Yaser Arafat’ı kabul etti; aynı yıl A.B.D. başkanı Ronald Reagan’la görüşmek için Washington’a gitti. 1984’te yeniden A.B.D’ne resmi bir gezi yaptı. 1988’de Ürdün ile Maverai Ürdün arasındaki bağlardan vazgeçtiğini ve F.K.Ö’nün Filistin halkının tek temsilcisi olduğunu açıklayıp, Körfez Savaşı (1990-1991) sırasında Saddam Hüseyin’i destekledi.
Son Yorumlar