VARLIK FELSEFESİNİN KONUSU NEDİR?

11 Haziran 2020

Posted by Fırat

Varlık felsefesi varlığı konu edinen felsefe disiplinidir.

Varlık var olan her şeydir. Varlık felsefesini ilk kuran Aristo’dur. Aristo’ya göre tek tek nesnelerin ortak özelliği “var o|ma|arı“dır.

Felsefede varlık sorunu doğanın soruşturulmasıyla başlamıştır. Varlıklar gerçek (reel) ve düşünsel (ideal) olmak üzere ikiye ayrılır.

a) Gerçek (reel) varlık

İnsan bilincinden bağımsız olarak zaman ve mekân içinde var olan somut varlıklardır. Bu varlıklar zaman içinde değişir, gelişir, yok olur. Örneğin; İnsan, kalem, ağaç vb.

b) Düşünsel (ideal) varlık

İnsan bilincine bağlı olan, duyularla algılanmayan, uzay ve zaman dışı olan ve gerçekliği bulunmayan varlıklardır. Bunlar değişmezler, hep aynı kalırlar. Örneğin; 7 sayısı, rakamlar, geometrik şekiller vb.

1. Biiime Göre Varlık

Bilim, “Varlık nedir?”, “Varlık var mıdır?” gibi sorularla uğraşmaz, varlığı problem olarak ele almaz. Çünkü bilim, evreni ve onun içindeki varlıkları bir gerçeklik olarak kabul eder. Dolayısıyla çeşitli bilim dalları, kendi alanlarındaki varlık çeşitlerini ve olayları ayrı ayrı inceler.

Bilim ayrı ayrı incelediği olaylarla ilgili genel kanunlara ulaşmaya çalışır.

UYARI: Doğa bilimleri (fizik, kimya, biyoloji ) değişen ve duyularla algılanabilen varlıkları incelerken olaylar arasında bir nedensellik ilkesinden yola çıkar. Oysa matematik ve mantık gibi formel bilimler duyu organlarımızın algılayamadığı (pi sayısı gibi); düşünsel varlıkları konu edinir.

2. Felsefe Açısından Varlık

Felsefe, bilimden farklı olarak “genel olarak varlığın ne olduğu” sorusu üzerinde durur. Felsefe varlıkla ilgili “Varlık nedir?”, “Varlık var mıdır?”, “Varlığın kaynağı nedir?” gibi soruları ayrı ayrı inceler ve tartışma konusu yapar.

Varlıkla ilgili sorulara çözüm aramak felsefenin özellikle de onun bir disiplini olan “ontoloji"nin görevidir.

a) Metafizik – Ontoloji

Metafizik (fizik ötesi), duyularla algıladığımızın ötesinde bulunan sorunlarla ilgilenir. Varlık, Tanrı, ruh, ölümsüzlük gibi konuları ele alır. Metafizik varlığın ilk nedenlerini araştıran felsefe disiplinidir.

Metafiziğin özellikleri şunlardır :

Soyut kavramlara dayanması
Evreni bir bütün halinde incelemes
Çözümlenmemiş sorunlarla ilgilenmesi
Bilimin sınırlarının dışındaki alanla ilgilenmesi

Ontoloji ise; görünüşlerin arkasında kalan “kendinde varlığı” yani “mutlak olanı” arayan bir felsefe disiplinidir. Varlığı yalnızca var olması açısından yani başka belirtilerini göz önüne almadan kavramaya çalışır.

Ontoloji, varlığın temel yapısını, türlerini, var oluş tarzlarını bir bütün olarak ele alır.

b) Metafiziğin Varlıkla İlgili Temel Soruları