Elektron alış verişinin olduğu kimyasal tepkimelere indirgeme ve yükseltgenme tepkimeleri ya da redoks tepkimeleri denir.
Bir redoks tepkimesinde hem indirgeme yarı tepkimesi hem de yükseltgenme yarı tepkimesi görülür.
İndirgenme: Bir elementin elektron alarak değerliğinin küçülmesine indirgenme denir.
Örneğin, X+3e– →X -3
Ag+ + e– → Ag
Cl-1 + e– → Cl-2
Yükseltgenme : Bir elementin elektron vererek değerliğini artırmasına yükseltgenme denir.
Örneğin; X → X+ + e–
2F– → F2 + 2e–
Fe+ → Fe+3 + e–
Bir redoks tepkimesinde kendi indirgenirken başka maddenin yüseltgenmesini sağlayan maddeye yükseltgen, kendisi yükseltgenirken başka maddenin indirgenmesini sağlayan maddeye de indirgen madde denir.
Na → Na+ + e– (yükseltgenme yarı tepkimesi)
Ag+ + e– → Ag (indirgenme yarı tepkimesi)
Na + Ag+ → Na+ + Ag (redoks tepkimesi)
Örnek olarak verilen redoks tepkimesinde ;
Tepkime başındaki Na elementi tepkime sonunda yükseltgendiği için indirgen,
tepkime başındaki Ag+ iyonu ise tepkime sonunda indirgendiği için yükseltgen özelliği göstermiştir.
(Na :indirgen Ag+ :yükseltgen)
Kısaca bir redoks tepkimesinde elektron veren indirgen, elektron alan da yükseltgendir.
Son Yorumlar