Dalgalar konusunda verilen ilk örneklerden birisi de su yüzeyinde gerçekleşen su dalgalarıdır. Bu dalgalar sadece suyun yüzeyinde gerçekleştiği için suyun içinde yaşayan canlılar bu dalgalardan etkilenmeden yaşamlarına devam edebilmektedir. Bu yüzden denize açılan bir gemi kaptanına göre bir deniz altı kaptanı daha az dalgaların oluşmasın korkmaktadır. Su dalgalarının en karakteristik özellikleri olarak birbirlerine benzemeleri, teper ve çukurlardan oluşmalarıdır. Tepe noktaları dalgaların en üst noktaları, çukur noktaları ise dalga üzerinde deki en aşağıya denk gelen noktalardır. Laboratuvar ortamında su dalgalarını inceleyebilmek için kullanılan düzeneğe “dalga leğeni” adı verilmektedir. Dalga leğeninin tabanında karanlık ve aydınlık noktalar bulunmakta olup bu aydınlık ve karanlık noktaların arasındaki uzaklık ise dalga boyuna eşittir. Bu aydınlık ve karanlık noktaların oluşum sebebi dalgadaki tepe noktalarının ince kenarlı mercek gibi ışığı toplaması, çukur noktalarının ise kalın kenarlı mercek gibi davranarak ışığı dağıtmasıdır.
Derinliği her notasında aynı olan dalga leğenindeki durgun suya bir cetvel ya da yatay konumdaki bir boru batırılıp çıkarıldığında oluşan dalga türü doğrusal dalgalardır. Bu dalgalardan titreşim doğrultusu yayılma doğrultusuna olması nedeni ile doğrusal dalgalar enine dalgalar olarak nitelendirilir.
Doğrusal su dalgalarının düzlem engelden yansıması yansıma kanunlarına göre gerçekleşir. Bu kanun gelen ışının yansıyan ışın ile aynı açıya sahip olması gerektiği söylemektedir. Düzlem engele doğrusal su dalgası gönderildiğinde aynı şekilde yansıtarak yine doğrusal su dalgaları olarak geri dönmektedir. Başka bir değişle gelen açı düzlemin normaline olan açı sıfır gişe yansıyan dalgada yine sıfır açı ile geri dönmektedir. Eğer dalga düzlem engele paralel olarak değil de belirli bir açı ile gelirse yine aynı açı ile yansıyarak doğrusal dalgalar halinde geri döner.
Doğrusal su dalgalarının parabolik engelden yansıması biraz farklılık göstermektedir. Parabolik bir engelin çukur olan yüzeyine gönderilen dalgalar engelden yansıdıktan sonra engelin odak noktasında toplanarak sanki burada yeni bir dalga kaynağı varmış gibi davranarak dairesel olarak tekrar dalgalar halinde yayılmaya başlayacaktır.
Son Yorumlar