1924 Anayasasında Yapılan Değişiklikler Nelerdir? Otuz altı yıl yürürlükte kalan 1924 Anayasası, daha az değişikliğe uğramıştır. Bunlardan önemli olanlar, aşağıdaki gibi sıralanabilir:
a) 10 Nisan 1928 de yapılan değişiklikle, 2. maddeden Türkiye Devletinin dini, dini islâmdır kuralı, 16 ve 38. maddelerde yer alan, milletvekillerinin ve Cumhurbaşkanının andiçme metinlerinde yer alan vallahi sözcüğü, 26 maddeden, Meclisin yetkileri arasında sayı-lan, «şer’i hükümlerin yerine getirilmesi» kuralı çıkarılmıştır.
b) 5 Ocak 1934 de yapılan değişiklikle, 10 ve 11. maddeler değiştirilmiş, kadınlara da seçme ve seçilme hakkı tanınmış ve seçmen yaşı, 18’den 22’ye çıkarılmıştır.
c) 5 Şubat 1937 de yapılan değişiklikle, ikinci maddeye, Devletin temel nitelikleri olarak CHP’nin programında olan altı ok, Türkiye Cumhuriyeti cumhuriyetçi, devletçi, halkçı, lâik ve inkılâpçıdır biçiminde girmiştir. 75. maddede yer alan «Hiçbir kimse felsefi inancandın, din, mezhep ve tarikatından dolayı kınanamaz» kuralındaki «tarikat» sözcüğü çıkarılmıştır.
d) 29 Kasım 1927 de yapılan değişiklikle, 48. maddede yer alan bakanların sayısının yasa ile belirleneceği, Bakanlıkların kuruluşu özel yasaya bağlıdır biçiminde değiştirilmiştir.
e) 10 Ocak 1945 yılında çıkarılan bir yasa ile, 1924 Anayasasının dili baştan aşağı türkçeleştirilmiş, Teşkilatı Esasiye Kanunu, değişerek Anayasa olmuştur. Demokrat Partinin dil devrimi konusundaki farklı anlayışı sonucu, 24 Aralık 1952 yılında çıkarılan yasa ile Türkçeleştirilmeden önceki Anayasa metni yeniden yürürlüğe girmiştir. Böylece Anayasa, yeniden Teşkilatı Esasiye Kanunu olmuştur.
Son Yorumlar