14. Etkinlik: Rolleri Paylaşalım 7. sınıf fen ve teknoloji dersi çalışma kitabı 63. 64. ve 65. sayfalar
Aşağıda verilen rolleri okuyarak etkinliği yapınız ve etkinliğin sonundaki soruları cevaplayınız.
Roller
Üreteç rolü: Üreteç, devredeki enerji kaynağıdır. Üreteç rolünü iki öğrenci oynar. Bu öğrenciler sırt sırta vererek üretecin kutuplarını oluştururlar.
Direnç rolü: Direnç, elektrik enerjisinin iletimine gösterilen zorluktur. Direnç rolünü fiziksel olarak ikisi büyük, ikisi küçük dört öğrenci oynar. Bu öğrenciler, yüzleri daire merkezinin dışına bakacak şekilde yer alırlar ve aldıkları iletiyi geç iletirler.
Anahtar rolü: Anahtar bir devredeki akımı iletmeye ve kesmeye yarar. Anahtar rolünü oynayan öğrenci “açık” dediğinde iletim kesilir ve herkes yaptığı işe son verir. “Kapalı” dediğinde ise iletim devam eder.
Ampermetre rolü: Ampermetre devreden geçen akımı ölçer ve devreye seri bağlanır. Ampermetre rolünü oynayan öğrenci iletiyi alır ve aynen iletir. Aynı zamanda ilettiği iletileri sayar.
Tel rolü: Tel rolünü oynayan öğrenciler iletileri kesintiye yol açmadan birbirlerine iletirler.
Etkinliğin yapılışı Üreteç ve tel
1. Tel rollerini oynayan öğrenciler dairenin merkezine bakacak şekilde ve kollarını yana
açarak bir çember oluştururlar. Üreteç rolünü oynayan öğrenciler ise tel rolünü oynayan öğrencilerden ikisinin arasına girerler ve sırt sırta vererek dururlar.
1. Çemberde, kollarını açan öğrenciler sağ avuç içi yukarıya, sol avuç içi aşağıya bakacak şekilde durur.
2. Üreteç rolünü oynayan öğrencilerden biri sol eliyle yanındaki arkadaşının açık sağ eline hafifçe vurarak akımı başlatır.
3. Sağ eline vurulan öğrenci iletiyi aynı şekilde sol yanındaki arkadaşının sağ eline vurarak aktarır.
4. Bu ileti gönderme işini bir süre tekrarlayınız.
Anahtar
7. Anahtar rolünü oynayan öğrenci, tel rolünü oynayan iki öğrencinin arasına girer.
8. Bu öğrenci “açık” dediğinde devredeki öğrenciler ne yapmalıdır? Öğrenci “kapalı” dediğinde öğrenciler ne yapmalıdır?
9. Anahtarın “açık” ve “kapalı” olması durumunu bir süre tekrarlayınız.
Üretecin devreden çıkarılması
10. Üreteçten başlatılan akım 2 tur tamamlandıktan sonra üreteç akımı durdursun. Bu durumda devredeki öğrenciler ne yapmalıdır?
11. Akımın kesilmesinden 15-20 sn. sonra üreteç akımı yeniden başlatır. Bu durum 2-3 kere tekrarlanır.
Tellerin kopması
12. Tel rolündeki öğrencilerden biri daireden çıksın.
13. Dairede kalan öğrenciler ne yapacaklarına karar versinler.
Direnç
14. Direnç rolünü oynayan öğrenciler, tel rolünü oynayan öğrencilerin arasına girer.
15. Üreteç iletiyi gönderdikten sonra direnç rolündeki öğrenciler ne yapacaklarına karar versinler.
Ampermetre
16. Direnç rolünü oynayan öğrencilerin yanına ampermetre rolünü oynayan öğrenci yerleşsin.
17. Bu öğrenci kendine gelen iletileri sayarak kaydetsin.
Etkinlikle ilgili aşağıdaki sorular cevaplayınız.
1. Sırt sırta veren öğrenciler ne yapıyor?
Bu iki öğrenci üreteç olan öğrencilerdir. Öğrencilerden biri üretecin negatif kutbunu diğer, pozitif kutbunu oluşturuyorlar.
2. Bir devredeki üretecin görevi nedir?
Bir üreteç devrede elektrik enerjisini sağlamak ve elektrik akımını devamlı sağlamaktır.
3. Anahtar rolünü oynayan öğrenci “açık” dediğinde devrede nasıl bir değişiklik gözlemlenir?
Anahtar rolünü oynayan öğrenci açık dediğinde, devredeki akım kesilir herkes devredeki bütün öğrenciler yaptığı işe son verirler.
4. “Açık devre” kavramını nasıl tanımlarsınız?
Devrede, elektrik akımının olmadığı, iletken bağın koptuğu şekline denir.
5. Anahtar rolünü oynayan öğrenci “kapalı” dediğinde devrede nasıl bir değişiklik gözlemlenir?
Anahtar rolündeki öğrenci kapalı dediğinde, devrede akım yeniden başlayacağından bütün öğrenciler hareketlenir.
6. “Kapalı devre” kavramını nasıl tanımlarsınız?
Elektrik akımının gerçekleştiği iletimin tamamlandığı devrelere kapalı devre denir.
7. Sırt sırta veren öğrencilerin daireyle ilişkisinin kesilmesinin devreye nasıl bir etkisi olmuştur?
Sırt sırta veren öğrenciler üreteci yani pilin görevini yerine getirmektedirler. Bu öğrencilerin çemberden çıkarılması, elektrik akışını sona erdiriceğinden bütün öğrencilerin hareketleri durur.
8. Tel rolünü oynayan öğrencilerden birinin daireden çıkmasıyla ne olmuştur?
Bu öğrencilerden birinin daireden çıkması, devrede elektrik akımının kesilmesine sebep olur.
9. Direnç rolünü oynayan öğrenciler daireye girince nasıl davranır?
Bu öğrenciler daireye girince aldıkları iletileri geç gönderirler.
10. Bir devredeki direncin görevi nedir?
Direnç elektrik akımının iletilmesine zorluk gösteren devre elamanına denir.
11. Ampermetre rolünü oynayan öğrencinin görevi nedir?
Ampermetre, aldığı elektriği aynen iletirken aynı zamanda akımı ölçer.
12. Kurulan devredeki elemanlar nelerdir?
Bu devrenin elemanları, üreteç, bağlantı teli, direnç, ampermetre ve anahtardan meydana gelir.
Son Yorumlar